VERGİYE UYUMLU MÜKELLEFLERİN BORÇLARININ TECİL EDİLMESİ
24 Şubat 2018 tarih ve 30342 sayılı Resmî Gazete’de, vergiye uyumlu mükelleflerin borçlarının, 6183 Sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun’un 48/A maddesi kapsamında tecil edilmesine ilişkin olarak 22.01.2018 tarih ve 2018/11284 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı yayımlanmıştır.
Uygulamanın Konusu ve Kapsam ı:
2018/11284 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı uyarınca, vergiye uyumlu olan ve anılan kriterlere göre çok zor durum halinde bulunan amme borçlularının, 01.01.2018 tarihinden itibaren vadesi gelen borçlarına uygulanmak üzere, söz konusu Karar’a göre hesaplanacak Tecil Faiz Oranları esas alınarak borçları tecil olunacaktır.
Karar’da, çok zor durum halinde olmak kaydı şartıyla, söz konusu düzenleme kapsamında borçlarını tecil edebilecek mükellefler ;
Ticari, zirai veya mesleki faaliyeti nedeniyle yıllık gelir veya kurumlar vergisi mükellefi olan borçlular
Bilanço esasına göre defter tutanlar,
İşletme/zirai işletme esasına göre defter tutanlar
Ticari kazancı basit usulde tespit edilenler
Serbest meslek kazanç defteri tutanlar
şeklinde belirlenmiştir.
Çok Zor Durum Halinin Tespitinde Kullanılacak Mali Veriler:
Karar’da, söz konusu tecil uygulamasından yararlanmayı düşünen mükelleflerin çok zor durum hallerinin tespitinde uygulanmak üzere birinci ve ikinci sınıf tüccarlar için ayrı kriterler belirlenmiştir.
Bilanço Esasına Göre Defter Tutan Mükellefler İçin Kriterler
Bilanço esasına göre defter tutan yıllık gelir veya kurumlar vergisi mükelleflerinin çok zor durum halinin tespitinde kullanılacak mali göstergeler aşağıda belirtilmiştir.
Nakit Oran
:
Hazır Değerler + Menkul Kıymetler
KV Yabancı Kaynaklar
Likidite Oranı
:
Dönen Varlıklar – Stoklar
KV Yabancı Kaynaklar
Kaldıraç Oranı
:
KV + UV Yabancı Kaynaklar
Aktif Toplamı
İşletme/Zirai İşletme Hesabı Esasına Göre Defter Tutanlar, Basit Usule Tabi Olanlar ile Serbest Meslek Kazanç Defteri Tutan Mükellefler İçin Kriterler
İşletme/zirai işletme hesabı esasına göre defter tutanlar, basit usule tabi olanlar ve serbest meslek kazanç defteri tutan mükelleflerin çok zor durum halinin tespitinde aşağıdaki mali göstergeler kullanılacaktır.
Nakit Oran
:
Kasa + Banka
Kısa Vadeli Borçlar
Likidite Oranı
:
Kasa + Banka + KV Alacaklar
KV Borçlar
Kaldıraç Oranı
:
KV + UV Borçlar
Toplam Varlıklar
Çok Zor Durum Halinin Göstergesi Nedir?
Mükelleflerin yukarıda belirtilen kriterlere göre mali durumlarının değerlendirilmesi sonucu;
Nakit Oranının, 0,1 veya 0,1’den küçük,
Likidite Oranının, 0,7 veya 0,7’den küçük,
Kaldıraç Oranının 0,7 veya 0,7’den büyük,
olması ve bu şartların birlikte bulunması halinde, 2018/11284 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı göre bu mükelleflerin çok zor durumda oldukları kabul edilecektir.
Mali Durum Analizlerinde Uyulacak Esaslar
Mezkûr Bakanlar Kurulu Kararı kapsamında, tecil müessesesinden yararlanmayı düşünen mükelleflerin mali durum analizleri, 213 sayılı Vergi Usul Kanunu’nun 175 inci ve mükerrer 257 inci maddeleri uyarınca, tek düzen hesap planı ve muhasebe ve finansal raporlama standartlarına uygun olarak gerçekleştirilecektir.
2018/11284 No.lu Karar Kapsamında Uygulanacak Tecil Süreleri ve Faiz Oranları
2018/11284 sayılı Karar’da, belirtilen finansal rasyolara göre mükelleflerin çok zor durum dereceleri, 5 derece şeklinde belirlenmiştir. Mükelleflerin çok zor durum halleri, mali durum analizleri yapılarak hesaplanacak likidite ve kaldıraç oranlarının bulunduğu aralığa göre belirlenmektedir.
Likidite ve kaldıraç oranlarına göre çok zor durum dereceleri aşağıda mevcut tabloda görüldüğü gibidir.
Kaldıraç Analizi Tablosu
Derece
(L)
Oran
(X)
1
0,7 ? X ? 0,8
2
0,8 ? X ? 0,9
3
0,9 ? X ? 1
4
1 ? X ? 1,1
5
1,1 ? X
Likidite Analiz Tablosu
Derece
(L)
Oran
(X)
1
0,7 ? X ? 0,6
2
0,6 ? X ? 0,5
3
0,5 ? X ? 0, 4
4
0,4 ? X ? 0, 3
5
0,3 ? X
Buna göre, mükelleflerin likidite ve kaldıraç analiz tablolarına göre ayrı ayrı tespit edilen dereceleri toplanarak “Çok Zor Durum Derecesi” bulun acaktır. Bu dereceye göre azami tecil süresi ile 6183 sayılı Kanun’un 48’inci maddesine göre belirlenen tecil faizinin (Yürürlükteki Tecil Faiz Oranı = TFO) belirli bir yüzdesi esas alınarak bulunan faiz oranı “Tecil Süresi ve Faiz Oranı Belirleme Tablosu” ndan tespit edilecektir.
Tecil Süresi ve Faiz Oranı Belirleme Tablosu
Çok Zor Durum
Derecesi (L+K)
Azami Tecil Süresi
Tecil Faiz Oranı
2-3
18 aya kadar
TFO x 0,75
12 aya kadar
TFO x 0,7
6 aya kadar
TFO x 0,65
4-5
24 aya kadar
TFO x 0,7
18 aya kadar
TFO x 0,6
12 aya kadar
TFO x 0,5
6 aya kadar
TFO x 0,4
6-7
36 aya kadar
TFO x 0,7
24 aya kadar
TFO x 0,6
18 aya kadar
TFO x 0,5
12 aya kadar
TFO x 0,4
6 aya kadar
TFO x 0,3
8-9
48 aya kadar
TFO x 0,6
36 aya kadar
TFO x 0,5
24 aya kadar
TFO x 0,4
18 aya kadar
TFO x 0,3
12 aya kadar
TFO x 0,2
6 aya kadar
TFO x 0,1
9-10
60 aya kadar
TFO x 0,5
48 aya kadar
TFO x 0,4
36 aya kadar
TFO x 0,3
24 aya kadar
TFO x 0,2
18 aya kadar
TFO x 0,15
12 aya kadar
TFO x 0,1
6 aya kadar
TFO x 0,05
6183 sayılı Kanun’un 48/A maddesi kapsamında tecil edilecek gecikme zammının TÜİK tarafından her ay için belirlenen Yİ-ÜFE aylık değişim oranları esas alınarak Yİ-ÜFE tutarı olarak hesaplanacaktır.
YUSUF ÖZER
YEMİNLİ MALİ MÜŞAVİR
